Miasto Ryga jest stolicą Łotwy z ponad 632 tys. mieszkańców, co stanowi około 33% populacji całego kraju. Obszar metropolitalny Rygi ma 1,1 miliona mieszkańców. Oznacza to znaczną liczbę codziennych dojazdów do pracy. Każdego ranka 86 000 osób dojeżdżających do pracy podróżuje do Rygi, a 29 700 z Rygi - powoduje to korki i zwiększa emisje. Model symulacji transportu w Rydze zbiera dane na temat podróży mieszkańców (punkt wyjazdowy-docelowy) i celu tych podróży (rekreacja lub praca). Jednym z kluczowych celów projektu SUMBA jest znacząca aktualizacja istniejącego makroskopowego modelu transportu gminy miejskiej Rygi, z uwzględnieniem dwóch podmodeli: modelu popytu i modelu podaży środków transportu. Aktualizacje modelu popytu zostaną przeprowadzone za pomocą ankiety dotyczącej podróży w ramach gospodarstw domowych. Zliczanie ruchu będzie wykorzystywane do walidacji i kalibracji modelu popytu.
Badanie gospodarstw domowych przeprowadzono wiosną i jesienią 2019 r. Zostało ono przeprowadzone przez centrum badawcze SKDS oraz Instytut Transportu i Telekomunikacji (TSI). Grupą docelową byli mieszkańcy Rygi i obszaru metropolitalnego Rygi od 8. roku życia. Z mieszkańcami przeprowadzono wywiady bezpośrednie którzy otrzymali tablety z pytaniami dotyczącymi podróży. Badanie zostało zorganizowane w dwóch językach - łotewskim i rosyjskim i zostało przeprowadzone wyłącznie w prywatnych gospodarstwach domowych. Próbę pobrano z 5 317 gospodarstw domowych które zrealizowały około 40 000 podróży. 53% respondentów to kobiety, a 47% mężczyźni.
Najważniejsze wyniki badania:
- Głównym celem podróżuj jest dojazd/wyjazd związany z pracą i szkołą.
- Podział środków transportu w Rydze: 46,43% - użytkownicy tramwajów, trolejbusów, autobusów i minibusów; 34,7% - użytkownicy samochodów; 7,31% piesi i 3,45% rowerzyści
- Podział środków transportu obszaru metropolitalnego obejmuje podróże do i z Rygi: 42% - użytkownicy transportu publicznego, 38% - użytkownicy samochodów, ~ 3% rowerzystów.
- Większość użytkowników samochodów to mężczyźni (55,98%), z samochodów korzysta 30,25% kobiet. .
- Użytkownicy transportu publicznego to głównie kobiety (45,56%) - tylko 26,42% mężczyzn korzysta z transportu publicznego.
Zliczanie ruchu wykorzystano do dwóch celów: kalibracji matryc punktów początkowych/docelowych opracowanych w oparciu o dane z badania mobilności gospodarstw domowych oraz dostosowania matryc punktów początkowych/docelowych dla różnych segmentów czasowych modelu symulacyjnego (dla godzin szczytu w dzień i wieczorem). Zidentyfikowano 50 punktów dla zliczania natężenia ruchu w obszarze miejskim Rygi, w tym na mostach przez rzekę Dźwinę; wiaduktach przez tory kolejowe; na głównych drogach łączących obszar miejski i podmiejski oraz drogach miejskich o największym natężeniu ruchu.
W oparciu o zalecenia gminy Rygi badanie ruchu przeprowadzono w czwartek jesienią 2019 r. w normalne warunki pogodowe i okazyjnych eventów miejskich lub okresu feryjnego. Zliczanie przeprowadzono w godzinach szczytu rano, w środku dnia i wieczorem w 15 minutowych interwałach. Zgodnie z techniczną specyfikacją projektu podczas liczenia ruchu brano pod uwagę sześć rodzajów pojazdów: pojazdy osobowe, lekkie pojazdy transportowe, pojazdy średniego ładunku, pojazdy transportowe, pojazdy transportowe z przyczepą, motocykle, autobusy. Niektóre wyniki zliczania ruchu w wjeździe/wyjeździe do/z Rygi przedstawiono na poniższym rysunku.
Dane zliczania ruchu pokazują, że najbardziej aktywni dojeżdżający do pracy jadą rano do Rygi z kierunków południowo-wschodniego i zachodniego. Droga wschodnia ma duże natężenie ruchu w obu kierunkach (do i z miasta) wieczorem. Najwyższe natężenie ruchu odbywa się wieczorami w kierunkach zachodnich.
Podane działania (badanie gospodarstw domowych i zliczanie ruchu) są niezbędne dla planistów transportu i ekspertów ds. mobilności w podejmowaniu decyzji. Zaktualizowany model symulacji transportu pomaga analizować scenariusze rozwoju obszaru metropolitalnego w Rydze